O Zot, na shto ne, e mos na lër të mangët; na i ngri vlerat me qerasjet e tua, mos na lër të poshtërohemi; na u gjend përherë në mirësi, e mos na e trego fytyrën e privimit; na zgjidh ne, e mos zgjidh të tjerët mbi ne; ji i kënaqur prej nesh dhe na bëj edhe ne prej robërve të kënaqur me veprimtarinë Tënde të patëmetë!” – është një dua e profetit Muhamed (as).
Cilat janë mesazhet që u jep kjo lutje zemrave që besojnë në ditët e sotme?
I Dërguari i Allahut e bën këtë lutje të bekuar pikërisht pas zbritjes së ajeteve të para të sures Muminun. Ndërsa përmbajtja e lartë e ajeteve në fjalë është kjo: “Padyshim që besimtarët arritën lumturinë, suksesin dhe shpëtimin. Ata në namazet e tyre janë përherë të përulur, të përkushtuar dhe me respekt (për Allahun (xh.xh.)). Ata u qëndrojnë larg punëve të pavlera. Ata e japin zekatin e tyre (madje punojnë për të dhënë zekatin.) Ata e ruajnë nderin dhe vendet e tyre të turpshme. Përveç grave dhe atyre që kanë në dorëzim (robinjat); sepse ata që kufizohen me kaq nuk mund t’i turpërojë kush. Mirëpo ata që duan ta kalojnë këtë kufi, ja pikërisht ata janë që e kanë kaluar cakun! Ata besimtarë kujdesen për amanetet që kanë mbi krye, dhe e mbajnë të plotë fjalën e dhënë. Ata e falin namazin e tyre në kohë dhe e ruajnë prej të shkuarit dëm. Ja ata janë trashëgimtarët, ata trashëgimtarë të xhenetit Firdeus, të cilët do të qëndrojnë atje përjetësisht!”
Pas zbritjes së këtyre ajeteve fisnike, të cilat janë si njëfarë dhurate e Allahut (xh.xh.) për Profetinë tonë të dashur (s.a.s.) dhe umetit të Tij, Profeti ynë që e ndien me tërë thellësinë e tij sihariqin, se besimtarët që i kanë cilësitë e mësipërme kanë shpëtuar, ashtu siç ka bërë edhe here të tjera kur është gjendur nën ndikimin e zbulesës, që ka hapur duart dhe i është lutur Allahut (xh.sh.) për t’i shfaqur Atij gjendjen e vet ndjenjësore, sipas transmetimit të sahabëve fisnikë, ka bërë pikërisht lutjen e sipërpërmendur.
Dy kërkesa: Na shto, e mos na lër të mangët!
I Dërguari i Allahut (s.a.s.), së pari, në këtë lutje, ka thënë: “O Zot! Shtona ne, e mos na lër të mangët!”
Mundësia e parë kuptimore që të vjen në mendje, është se Profeti ynë (s.a.s.) me këto fjalë i ka kërkuar Allahut (xh.sh.) që t’ia shtojë sasinë e umetit të Tij. Pasi shumësia e umetit, për Të ka qenë përherë një qëllim dhe ëndërr e parë. Mirëpo në disa hadithe të trasmetuar në lidhje me këtë temë, njihemi me një të dhënë të këtillë: Atij (s.a.s.) i janë treguar historitë e popujve të ndryshëm, dhe me të vënë re ndonjë hije dhe zhumhur të madh në mesin e tyre, ka shpresuar menjëherë se është bërë fjalë për umetin e Tij. Mirëpo pasi i është thënë se ata janë populli i Musait të nderuar (a.s.), i është kërkuar që ta mbajë vështrimin drejt horizontit për të pritur umetin e Tij. Dhe kur e ka drejtuar vështrimin kah horizonti, dhe ka vërejtur një errësim akoma dhe më të madh grupimi njerëzish, se ai i mëparshmi, përballë kësaj panorame zemra prej profeti e Tij është lumturuar dhe bindur tejmase.
Në kërkesën e Tij “O Zot! Na shto ne, e mos na lër të mangët!”, si një mundësi e dytë mund të thuhet se në të bëhet fjalë për një lutje shtimi dhe shumimi në një aspect cilësor më së tepërmi. Sepse ajo që i jep vlerë sasisë është cilësia. Nëse nuk ka cilësi, shumësia brenda sasisë në vetvete nuk do të thotë asgjë. Sa e sa shoqëri të mëdha ka pasur, të cilat nuk kanë arritur të bëjnë dot as aq sa kanë arritur të bëjnë dhjetë apo njëzetmijë sahabë. Ata heronj të parë dhe të pashoq të Islamit, të cilët patën bërë njësh me token tërë lojërat e perandorisë së persëve dhe asaj të Bizantit; i patën rrëzuar, duke e ndryshuar kësisoj rrjedhën e historisë së njerëzimit.
Sot, megjithëse thuhet se pjesa myslimane e popullsisë së sotme botërore është diku tek njëmiliard e gjysmë, nuk mund të thuhet se ata funksionojnë në një raport të drejtë me këtë sasi të tyren në numër. Pasi ata nuk janë në nivelet dhe pjekurinë e nevojshme që u kërkon Kurani.
Vetëm duke e parë nga ky këndvështrim mund të thuhet, se ndërsa lutet, “O Zot! Na shto ne, e mos na lër të mangët!”, Profeti ynë (s.a.s.) kërkon një shtim në besueshmëri dhe vlera, dhe një mbrojtje prej përjetimit të mangësive po në to.
Ta shikosh mirësinë si mirësi është mirësia më e madhe
Në vazhdim të lutjes thuhet : «na i ngri vlerat me qerasjet e tua, mos na lër të poshtërohemi». Këtu, i Dërguari i Allahut (s.a.s.) nuk kërkon mundësi të kësibotshme, forcë, fuqi apo zbulime të mrekullishme, por kërkon vlerësimin me qerasje të bekuara hyjnore. Me pak fjalë, edhe kërkimi i qerasjeve të bekuara hyjnore është një mirësi shumë e rëndësishme që duhet kërkuar. E meqë ajo buron prej fjalës «if’al», kuptimi i saj mund të jetë edhe me këtë kuptim : «O Zot na i ngri vlerat me qerasjet e Tua, e na e bëj përherë të ndjeshme se këto janë mirësitë e Tua!»
Të qenët i vetëdijshëm për qerasjet hyjnore është një shkas shumë i mirë për njeriun që të mbrohet prej rënies. Sepse njeriu i vetëdijshëm për këtë mirësi, e di se bukuritë i përkasin Atij dhe se prej Tij vijnë. Nëse dikush do t’i dinte këto prej talentit dhe aftësive të veta, dhe njësoj si Karuni, do të thoshte : «Ajo (pasuria) m’u dha mua sajë dijeve dhe aftësive të mia.» do t’i ketë nxjerrë vetes një ftesë për të qenë i destinuar me poshtërim. Nga ky këndvështrim, njeriu duhet të hapë duart dhe të lutet e përgjërohet vazhdimisht me fjalët : «O Zot ! Mos më lër mua të poshtërohem, qoftë prej të këqijave që mund të bëj me dorën time, qoftë për shkak të sprovimit Tënd !»
O Zot ! Mos na ndëshko me privim !
Në vazhdim të lutjes vjen pjesa «O Zot ! Na u gjend përherë në mirësi, e mos na e trego fytyrën e privimit. ».
Njeriu mund t’i kërkojë disa mirësi të kësibotshme, të cilat nuk do t’ia merrnin mendjen e kokës. Madje është shumë e rëndësishme që njeriu t’ia kërkojë Allahut (xh.sh.) gjithë ç’ka për të kërkuar. Profeti ynë (s.a.s.) shprehet : «Çdonjëri prej jush le t’ia kërkojë Zotit të tij gjithë ç’ka nevojë, madje gjer tek lidhësja e këputur e këpucës, Atij le t’ia kërkojë.» Nga ky këndvështrim, njeriu duhet ta kërkojë prej Allahut (xh.xh.) gjithë ç’ka për të kërkuar, qoftë kjo një çerdhe familjare e ngrohtë si qoshkat e Xhenetit, qoftë një fëmijë të mbarë, gjithçka që mund të dëshirojë të kërkojë për jetën e tij.
Megjithatë, ajo që e përcakton vlerën e gjërave që do të kërkohen është horizonti, pozita dhe qëllimi imagjinar i gjithësecilit. Patjetër që një familje e lumtur, fëmijë të mbarë dhe mundësitë ekonomike të mjaftueshme për të mos qenë nevojtar karshi askujt, e të tjera të ngjashme, janë mirësi për të cilat i do lutur Allahut (xh.xh.). Nga ky këndvështrim, mund të thuhet, se duke thënë: “na u gjend përherë në mirësi, e mos na e trego fytyrën e privimit”, dallohet se çdokush kërkon prej Allahut diçka për aq sa i ka kapacitetet e veta.
Hyrja e myslimanëve nën sundimin e të tjerëve është fatkeqësia më e madhe
Profeti ynë (s.a.s.) e vazhdon lutjen e Tij duke thënë: “na zgjidh ne, e mos zgjidh të tjerët mbi ne”. Nëse do ta zbërthenim disi më tej këtë shprehje, do të shohim se Krenaria e Njerëzimit (s.a.s.) i lutet Allahut (xh.sh.) që të mos u jape mundësi të tjerëve që të vijnë e të drejtojnë, t’i urdhërojnë dhe ta marrin nën kontrollin e tyre umetin e Muhamedit (s.a.s.).
Zgjedhja e të tjerëve para nesh mund të ndodhë disafarësh. Për shembull, nëse ne nuk e jetojmë siç duhet robërinë tonë, nuk tregojmë besnikërinë e duhur ndaj amanetit të marrë përsipër, duke i kthyer kurrizin fesë sonë me sa të mundim, atëherë Allahu (xh.xh.) mund të marrë një popull tjetër e ta sjellë në vendin tone në ekuilibrat ndërkombëtarë të botës. Andaj duhet t’i lutemi Zotit duke i kërkuar të na falë ato cilësi që e bëjnë njeriun të pranueshëm pranë Allahut (xh.sh.). “O Zot, mos bëj që të vijnë të tjerë në vendin tonë! Bëje të mundur që të kryhet me ne ajo çka Ti dëshiron të bëhet në tokë!” Sepse, nëse na merr ne si një cope lecke dhe na hedh tej se nuk jemi të padenjë, për të prurë njerëz të denjë, atëherë kjo do të thotë që të na lërë mënjanë sepse nuk kemi kurrfarë vlere në sytë e Tij.