Anemia si pasoje e mungesës së hekurit
Të gjithë i kemi bërë së paku një herë në jetë analizat e gjakut. Në shumicën e rasteve mund të jeni përballur me rezultate në të cilat, vlera e hemoglobinës është më e ulët se normalja. Ajo që jeni mësuar të dëgjoni në këto raste është se nuk duhet të merakoseni pasi të gjithë jemi pak anemikë . Kjo në një farë mënyrë është e vërtetë.
Mungesa e hekurit është mungesa ushqimore me e përhapur ne botë . Kjo mangësi prek rreth 2 miliardë njerëz ne botë. Shkenca ka përparuar shume dhe informacioni është mjaft i arritshëm, por gjithsesi ¼ e popullsisë së botës mbetet anemike, gjysma prej të cileve si pasoje e mungesës së hekurit ne ushqim.
Në meshkujt adult dhe ne moshën e tretë , kjo anemi shkaktohet si pasoje e humbjes kronike të gjakut. Të fëmijët dhe gratë, anemia mund të rezultojë si pasoje e marrjes së pamjaftueshme të hekurit nga dieta e përditshme ushqimore, humbje të gjakut, prodhim i ulet i rruazave të kuqe ose shtatzani të shpeshta afër njëra-tjetrës.
Me të prekurit nga anemia
Anemia si pasojë e mungesës së hekurit është me e shfaqur të fëmijët, vajzat adoleshente , sportistët dhe gratë ne moshe riprodhuese .
Bebet qe ushqehen me qumësht lope përpara kohe, mund të shfaqin humbje të gjakut nëpërmjet aparatit tretës dhe të kalojnë ne anemi.
Personat qe vuajnë nga sëmundje inflamatore të aparatit tretës mund të jene gjithashtu të rrezikuar nga anemia.
Një pjesë e mire e personave anemik mund të shfaqin “Pica” – një çrregullim qe karakterizohet nga dëshira për të konsumuar lende jo ushqyesë si akull, shkumës etj.
Si konstatohet mungesa e hekurit dhe anemia?
Matja e ferritinës ne gjak është treguesi me i saktë i hekurit në organizëm. Nivelet e hemoglobinës dhe hematokritit janë gjithashtu tregues të mjaftueshmërisë së hekurit për formimin e rruazave të kuqe. Këto dy të fundit nuk tregojnë fazat fillestare të mungesës së hekurit. Fillimisht trupi e rregullon nivelin e hekurit ne gjak duke e marre atë nga depozitat ne formën e ferritines dhe kështu mund t’ja dale për njëfarë kohe, deri sa depozitat të mbarojnë dhe të reflektoje ne ulje të hemoglobinës dhe hematokritit, pra ne anemi.
Përthithja e hekurit
Kur depozitat e hekurit zbrazen, organizmi rrit automatikisht përthithshmërinë e tij. Burime të mira të hekurit janë mëlҫitë, fasulet e bardha, mishi i vicit, mishi i erret i shpendeve, toni i freskët, frutat e thara dhe molusqet. Hekuri i mishit ka përthithshmërinë me të lartë . Hekuri i ushqimeve bimore ndikohet tëj mase nga ushqimet e tjera qe konsumohen me to. Prezenca e një sasie të vogël mishi e rrit shume biodisponibilitetin e hekurit të ushqimeve bimore, si dhe prezenca e aciditetit e bën atë me të përthithshëm, si portokalli, domatë t, qitro, specat e kuq, kivi dhe brokoli.Personat me aciditet të ulet të stomakut janë me të rrezikuar të shfaqin mungesë hekuri.
Ushqimet qe nuk duhen konsumuar bashke me hekurin
Çaji jeshil
Kafja
Drithërat me krunde
Soja
Qumështi
Kakao, çokollata
